Çoğu zaman "Fiilimsi ve çekimli fiil arasındaki fark nedir?" sorusu aklımıza takılıyor. Aşağıdaki bilgileri okuyarak bu karışıklığı kolaylıkla giderebilirsiniz.
Fiilimsi ve çekimli fiil her ikisi de fiil kökten türer. Ancak bunlar arasındaki fark, filimsinin şahıs anlamı taşımamasıdır. Yani çekimli fiilde kişi eki olurken fiilimsi de hiçbir zaman kişi eki kullanılmıyor. Bununla birlikte çekimli fiil kip eki alarak oluşurken fiilimsi olan bir sözcük kip eki bulundurmuyor. Genelde karıştırdığımız kelimeler ya çekimli fiil oluyor, ya da fiilimsinin bir türü olan sıfat fiil oluyor. Çünkü bazı ekler (-miş, -ecek, -mez, -ar) her ikisinde de karşımıza çıkıyor.
Kipler bildiğiniz gibi fiillere gelerek onlara zaman ve dilek anlamı katar. Bunun üzerine o fiile bir de kişi eki eklenince ortaya çekimli fiil çıkmış olur. Fiilimsilere kip eki de şahıs eki de hiçbir zaman eklenemez. Şahıs ekleri 3 tane tekil, 3 tane çoğul olmak üzere 6 adettir. İşte bu şahıs ekleri fiilimsilere gelemez. Dolayısıyla örnek fiilimize bakarsak, içinde şahıs anlamı var mı, kip eki almış mı gibi konulara çok dikkat etmeliyiz. Eğer hem kip eki hem de kişi eki aldıysa o fiil, açık ve net olarak çekimli fiildir.
Fiilimsi ve Çekimli Fiil Farkı ile İlgili Örnekler
Bize yarın gelecekler. (onlar anlamı var, şahıs eki almış yani çekimli fiil)
Gelecek hafta okul açılıyor. (hafta ismini nitelemiş, bu da fiilimsi)
Sana yalan söylemiş. (o söylemiş, kişi eki, çekimli fiil)
Silinmiş yazıları okuyana kadar canım çıktı. (yazı ismini nitelemiş, fiilimsi)
Canlı derste nelere çalışacağımızı söyleyecek. (o söyleyecek, şahıs anlamı taşıyor, yani çekimli fiil)
Maske takmayanlara söyleyecek söz bulamıyorum. (nasıl söz? söyleyecek söz, şahıs bildirmiyor, söz kelimesini nitelemiş, yani sıfat fiil)